FTP (File Transfer Protocol) یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین پروتکل‌های انتقال فایل در اینترنت است. این پروتکل در سال 1971 معرفی شد و به‌طور گسترده‌ای برای انتقال فایل‌ها بین کلاینت‌ها و سرورها استفاده می‌شود.

اجزای اصلی FTP:

1. سرور FTP: سیستمی است که فایل‌ها بر روی آن ذخیره شده و به کاربران اجازه می‌دهد به آن‌ها دسترسی پیدا کنند.
2. کلاینت FTP: نرم‌افزاری است که کاربران برای اتصال به سرور FTP و مدیریت فایل‌ها استفاده می‌کنند. این نرم‌افزار می‌تواند مستقل (مثل FileZilla یا WinSCP) یا بخشی از یک مرورگر وب باشد.

نحوه کار FTP:

FTP از دو اتصال مجزا استفاده می‌کند:

1. اتصال کنترل: برای ارسال دستورات و اطلاعات مربوط به انتقال فایل‌ها (پورت 21 به‌طور پیش‌فرض).
2. اتصال داده: برای انتقال واقعی فایل‌ها، که می‌تواند به‌صورت فعال یا غیرفعال باشد.

ویژگی‌های FTP:

• پشتیبانی از احراز هویت: کاربران می‌توانند با نام کاربری و رمز عبور به سرور متصل شوند.
• مدیریت دایرکتوری: کاربران می‌توانند دایرکتوری‌ها را ایجاد، حذف و جابجا کنند.
• انتقال دسته‌ای: می‌توان چندین فایل را به‌طور همزمان منتقل کرد.
• حالت‌های انتقال: ASCII برای فایل‌های متنی و Binary برای فایل‌های غیر متنی (مانند عکس‌ها و ویدیوها).

مزایا:

• سادگی: استفاده از FTP بسیار ساده است و می‌توان به‌راحتی با آن کار کرد.
• کاربرد گسترده: در بسیاری از سرویس‌ها و نرم‌افزارها از FTP به‌عنوان پروتکل استاندارد استفاده می‌شود.
• انتقال فایل‌های بزرگ: FTP به‌خوبی قادر به انتقال فایل‌های بزرگ است.

معایب:

• عدم امنیت: FTP به‌طور پیش‌فرض اطلاعات را بدون رمزنگاری منتقل می‌کند، که باعث می‌شود داده‌ها آسیب‌پذیر باشند.
• تنظیمات پیچیده: برخی از سرورها برای استفاده از FTP به تنظیمات خاصی نیاز دارند، که ممکن است برای کاربران تازه‌کار گیج‌کننده باشد.

کاربردهای رایج:

• بکاپ‌گیری از داده‌ها: بسیاری از سازمان‌ها از FTP برای تهیه نسخه پشتیبان از اطلاعات خود استفاده می‌کنند.
• اشتراک‌گذاری فایل: برای به اشتراک گذاشتن فایل‌ها بین کاربران و سیستم‌ها.
• انتقال به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری: بسیاری از نرم‌افزارها به‌روزرسانی‌های خود را از طریق سرورهای FTP ارائه می‌دهند.

نتیجه:

FTP یک ابزار بسیار مفید برای انتقال فایل‌ها است، اما به‌دلیل مسائل امنیتی، توصیه می‌شود از نسخه‌های امن‌تر مانند SFTP یا FTPS استفاده کنید. با رعایت نکات امنیتی، می‌توانید از این پروتکل به‌صورت مؤثر و ایمن استفاده کنید.